Chăn nuôi gà đẻ: Tác nhân gây bệnh từ thức ăn và các chiến lược giảm thiểu

[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Hiệu suất sinh sản của gà mái đẻ rất quan trọng đối với sự thành công của sản xuất trứng thương mại và việc duy trì sức khỏe cũng như năng suất, vì vậy đòi hỏi phải có cách tiếp cận cẩn trọng trong việc quản lý thức ăn.

Các tác nhân gây bệnh từ thức ăn gây ra mối đe dọa đáng kể đối với gà đẻ giống, ảnh hưởng đến sức khỏe, sản lượng trứng và năng suất chung của đàn.

Các tác nhân gây bệnh phổ biến trong thức ăn

Salmonella, E. coli và Clostridium perfringens là các tác nhân gây bệnh phổ biến trong thức ăn có tác động đáng kể đến hiệu suất sinh sản của gà mái đẻ, dẫn đến các vấn đề sức khỏe, ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng và chất lượng trứng. Các tác nhân gây bệnh này có thể phá vỡ hệ vi sinh vật, gây viêm ruột trong hệ thống sản xuất gà mái đẻ và ảnh hưởng đến tính đồng đều của đàn, sản lượng trứng và tỷ lệ chuyển đổi thức ăn.

Salmonella là tác nhân gây bệnh từ nguồn thức ăn được nghiên cứu nhiều nhất, với hơn 500 ấn phẩm có sẵn. Các nghiên cứu đã chỉ ra tỷ lệ nhiễm bẩn khác nhau trong thức ăn và thành phần thức ăn, chẳng hạn như tỷ lệ nhiễm bẩn 12,5% được ghi nhận tại Hoa Kỳ (2002-2009). Các tác nhân gây bệnh như Salmonella đã được phát hiện trong các thành phần thức ăn khác nhau, bao gồm protein có nguồn gốc từ động vật, bột hạt có dầu và ngũ cốc. Tỷ lệ mắc Clostridium spp. và E. coli cao cũng đã được báo cáo trong các nghiên cứu đánh giá sự phổ biến của tác nhân gây bệnh trong các nhà máy thức ăn chăn nuôi.

“Salmonella có thể gây ra bệnh salmonellosis, dẫn đến giảm sản lượng trứng và chất lượng trứng kém, có khả năng lây lan đến các cơ quan sinh sản gây viêm và tổn thương”, Jorge Trindade, Giám đốc bán hàng khu vực EMEA của Anitox cho biết. “ E. coli một tác nhân gây bệnh đáng kể khác, gây ra bệnh colibacillosis, gây viêm ống dẫn trứng và làm giảm sản lượng trứng, sinh sôi nhanh chóng trong đàn và ảnh hưởng thêm đến năng suất. Clostridium perfringens gây viêm ruột hoại tử, làm suy yếu khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và mặc dù thông thường nó không ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan sinh sản, nhưng tình trạng suy giảm sức khỏe do đó có thể ảnh hưởng gián tiếp đến hiệu suất sinh sản”.

“Ngoài mối đe dọa từ vi khuẩn, nấm sản sinh ra độc tố nấm cũng là mối lo ngại đối với người chăn nuôi gà đẻ. Aflatoxin do loài Aspergillus sản sinh, có thể gây tổn thương gan, giảm sản lượng trứng và chất lượng vỏ trứng kém. Mycotoxin có thể tích tụ trong thành phần thức ăn, đặc biệt là trong điều kiện bảo quản kém, liên tục đe dọa sức khỏe gia cầm”, Trindade lưu ý.

Ảnh hưởng của mầm bệnh đến sản lượng trứng và năng suất đàn

Các tác nhân gây bệnh từ nguồn thức ăn có thể tác động sâu sắc đến tỷ lệ sản xuất trứng, chất lượng trứng và năng suất đàn dài hạn. Quá trình đạt đến độ tuổi trưởng thành về mặt sinh dục và bắt đầu đẻ trứng ở gà mái không chỉ phụ thuộc vào các chiến lược quản lý ánh sáng mà còn phụ thuộc vào việc đạt được các yêu cầu dinh dưỡng quan trọng.

Thức ăn bị ô nhiễm đưa vào các tác nhân gây bệnh làm gián đoạn hoạt động bình thường của hệ thống miễn dịch và tiêu hóa, dẫn đến tình trạng viêm, kém hấp thu chất dinh dưỡng và sức khỏe của gia cầm suy giảm nói chung. Sự gián đoạn này không chỉ ảnh hưởng đến năng suất trứng mà còn làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh, vì những con gia cầm yếu dễ bị nhiễm trùng hơn.

“Khi các tác nhân gây bệnh được đưa vào trong giai đoạn nuôi, hệ thống miễn dịch của gà mái tơ liên tục được kích hoạt khi tham gia vào cuộc chiến chống lại những kẻ xâm lược này. Phản ứng miễn dịch liên tục này chuyển hướng năng lượng và chất dinh dưỡng vốn được sử dụng cho sự tăng trưởng và phát triển sinh sản”, Trindade giải thích.

Kết quả là, khả năng đạt đến độ trưởng thành và đẻ trứng của gia cầm bị suy yếu, dẫn đến sự chậm trễ trong việc sản xuất trứng và giảm chất lượng trứng được sản xuất. Tính đồng đều của đàn cũng bị ảnh hưởng, vì các tác nhân gây bệnh có thể gây ra sự thay đổi trong quá trình tăng trưởng và phát triển của từng con gia cầm. Sự thiếu đồng đều này có thể dẫn đến những thách thức hơn nữa trong việc quản lý đàn và duy trì sản lượng trứng ổn định.

Tác động của các tác nhân gây bệnh trong thức ăn đến hiệu suất di truyền

Các tác nhân gây bệnh từ thức ăn có thể gây ra những tác động sâu rộng đến hiệu suất di truyền, phá vỡ quá trình tối ưu hóa các đặc điểm mong muốn và cản trở sự phát triển di truyền chung của đàn gia cầm.

Thức ăn bị ô nhiễm làm gián đoạn các mô hình tăng trưởng bình thường bằng cách gây ra các rối loạn tiêu hóa và làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng. Do đó, gia cầm bị giảm tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ chuyển đổi thức ăn kém và hiệu suất sinh sản giảm. Ví dụ, Salmonella có thể di chuyển từ đường tiêu hóa đến các cơ quan sinh sản, dẫn đến tình trạng viêm và tổn thương làm giảm khả năng sinh sản.

Trindade giải thích, “Những thách thức về sức khỏe đường ruột do căng thẳng gây ra có thể ảnh hưởng đến sức sống tổng thể và hiệu quả sinh sản của gia cầm, cuối cùng là làm suy yếu khả năng đạt được tiềm năng tăng trưởng di truyền của gia cầm và làm sai lệch các đánh giá di truyền. Người chăn nuôi dựa vào dữ liệu hiệu suất chính xác để lựa chọn đàn giống tốt nhất và các tác nhân gây bệnh từ nguồn thức ăn có thể che khuất tiềm năng di truyền thực sự của gia cầm bằng cách đưa vào sự thay đổi trong hiệu suất tăng trưởng không liên quan đến di truyền”.

Để giảm thiểu tác động của các tác nhân gây bệnh trong thức ăn đối với hiệu suất di truyền, điều cần thiết là phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát mạnh mẽ. Đối với người sản xuất, điều này đòi hỏi phải theo dõi thường xuyên chất lượng thức ăn, thực hành vệ sinh nghiêm ngặt, quản lý tác nhân gây bệnh hiệu quả và kết hợp các chất phụ gia thức ăn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột và chức năng miễn dịch.